Ośrodkowy układ nerwowy (OUN) człowieka składa się z mózgowia i rdzenia kręgowego. Układ ten jest chroniony przed uszkodzeniami mechanicznymi przez kości czaszki i kręgosłupa, a dodatkowe zanurzenie jego tkanek w płynie mózgowo-rdzeniowym amortyzuje ewentualne naprężenia i urazy.
Aby zapewnić prawidłowe działanie w warunkach postępującego stanu zapalnego, OUN jest również chroniony przed odpowiedzią układu immunologicznego. Jako tkanka immunologicznie uprzywilejowana jest on oddzielony od reszty ciała barierą krew-mózg. Bariera ta zmniejsza poziom transportu między naczyniami krwionośnymi a tkankami OUN, nie przepuszczając komórek układu odpornościowego jak i innych substancji mogących wpływać na psychomotorykę człowieka.
Cechy takie jak ścisłe złącza pomiędzy komórkami śródbłonka naczyń włosowatych, niska pinocytoza i bariera enzymatyczna komórek śródbłonka stanowią o jakości i sprawności bariery krew-mózg [16].
Z powodu konieczności współpracy układu odpornościowego z układem nerwowym, na komórkach pierwszego znajdujemy receptory dla neuroprzekaźników i hormonów, zaś na komórkach drugiego są obecne receptory dla cytokin, modyfikujących również odpowiedź na stres przez wpływanie na oś podwzgórze-przysadka-nadnercza. Konieczność tej współpracy doprowadziła również do nieciągłości bariery krew-mózg. W okolicach narządu naczyniowego blaszki krańcowej, czy wyniosłości pośrodkowej możliwa jest migracja zarówno cytokin jak i leukocytów do OUN.
Możliwość penetrowania bariery krew-mózg przez limfocyty swoiste wobec antygenów mózgowych oraz zwiększanie przepuszczalności bariery przez cytokiny takie jak IL-6 istotna jest dla opisanego w podpunkcie 1.2.3 rozwoju stanu zapalnego [6].
Stwardnienie rozsiane
Zapraszam do zapoznania się z pozostałymi składowymi artykułu dotyczącego stwardnienia rozsianego:
- Stwardnienie rozsiane
- Ośrodkowy układ nerwowy
- Rozwój stanu zapalnego w ośrodkowym układzie nerwowym
- Komórki układu odpornościowego w stwardnieniu rozsianym
Literatura
[6] Gołąb J, Jakóbisiak M, Lasek W. Immunologia. PWN. 2002
[16] Duchnowska R, Szczylik C. Przerzuty do ośrodkowego układu nerwowego u chorych na rozsianego raka piersi leczonych trastuzumabem. Współczesna Onkologia 2006;10, 2:51–56.