Sposób w jaki komórki układu odpornościowego nabywają swoistości wobec antygenów ośrodkowego układu nerwowego (OUN) nie jest dobrze poznany. Przypuszcza się, że prezentacja antygenu limfocytom TH przez komórki APC (komórki prezentujące antygen), swoistego lub powstałego w wyniku działanie mimikry molekularnej, następuje w węzłach limfatycznych. Do komórek APC bytujących w tkankach OUN należą komórki dendrytyczne przebywające w splotach kosmówkowych, czy okołonaczyniowe komórki linii monocytowo-makrofagowej mieszczące się w oponach mózgowych, prezentujące cząsteczki MHC klasy II i cząsteczki kostymulujące [6, 19, 20].
Aktywowane swoiste limfocyty ulegają kolejnej stymulacji dzięki prezentacji swoistego antygenu przez komórki śródbłonka naczyń włosowatych, komórki mikrogleju - oligodendrocyty, czy ponowną stymulację przez komórki APC. Kierunek różnicowania limfocytów jest zależny od wydzielanych przez komórki APC cytokin. W rozwoju stanu zapalnego biorą udział limfocyty TH1 (Rys. poniżej) [6, 20].
Rozwój stanu zapalnego w ośrodkowym układzie nerwowym [21, 22, z własnymi modyfikacjami]
Sygnał, będący wypadkową różnych sygnałów aktywujących i hamujących, determinuje w kierunku jakiej choroby OUN, w tym również stwardnienia rozsianego, może rozwinąć się stan zapalny [19].
Zniszczone komórki układu nerwowego są wychwytywane przez komórki APC. Po ich przedostaniu się do węzłów limfatycznych mogą zostać aktywowane kolejne autoreaktywne limfocyty.
W trakcie rozwoju stanu zapalnego może dojść do wyczerpania źródła antygenu lub konkretnego klonu autoreaktywnych limfocytów, co skutkuje zmianą specyficzności odpowiedzi immunologicznej [6].
Dzieje się tak w przypadku np. stwardnienia rozsianego, gdzie po rozpoczęciu fazy pełnoobjawowej choroby nie wykrywa się odpowiedzi przeciwko pewnemu antygenowi osłonki mielinowej - jednemu z peptydów znajdujących się w pętli PLP (ang. proteolipid protein) [6].
Stwardnienie rozsiane
Zapraszam do zapoznania się z pozostałymi składowymi artykułu dotyczącego stwardnienia rozsianego:
- Stwardnienie rozsiane
- Ośrodkowy układ nerwowy
- Rozwój stanu zapalnego w ośrodkowym układzie nerwowym
- Komórki układu odpornościowego w stwardnieniu rozsianym
Literatura
[6] Gołąb J, Jakóbisiak M, Lasek W. Immunologia. PWN. 2002
[19] Mitsdoerffer M, Schreiner B, Kieseier BC, Neuhaus O, Dichgans J, Hartung HP, Weller M, Wiendl H. Monocyte-derived HLA-G acts as a strong inhibitor of autologous CD4 T cell activation and is upregulated by interferon-beta in vitro and in vivo: rationale for the therapy of multiple sclerosis. J Neuroimmunol. 2005 Feb;159(1-2):155-64.
[20] Gutcher I, Becher B. APC-derived cytokines and T cell polarization in autoimmune inflammation. J Clin Invest. 2007; 117: 1119-1127.
[21] http://www-ermm.cbcu.cam.ac.uk/05008926h.htm
[22] Lira SA. A passport into the lymph node. Nat Immunol. 2005; 6(9), 866-868.
Tagi: limfocyty, stwardnienie rozsiane